1 września 1939 (piątek) o godzinie 4.45, bez wypowiedzenia wojny i ogłoszenia mobilizacji, wojska niemieckie zgodnie z planem Fall Weiss, uderzyły na Polskę na całej długości polsko-niemieckiej granicy oraz z terytorium Moraw i Słowacji. Działania wojenne szybko dotarły do Tarnobrzega, bo już 2 września na niebie pojawiły się niemieckie samoloty bombowe. Miasto zostało zbombardowane w wyniku czego życie straciło 11 tarnobrzeżan. Obroną miasta kierował młody, zdolny oficer Józef Sarna. Bohaterska obrona została zakończona 13 września, tuż po śmierci Sarny.
To był brutalny czas. Z pięciotysięcznego miasteczka wypędzono lub wymordowano praktycznie wszystkich Żydów. Oddziały niemieckie od samego początku uskuteczniały wszelkie możliwe sposoby terroru wobec ludności cywilnej, którą w ten sposób próbowano zniechęcić do jakichkolwiek form oporu. Warto dodać, że aparat represji był tutaj rozwinięty z kilku powodów: rejon Centralnego Okręgu Przemysłowego z zakładami w Stalowej Woli, poligonem wojskowym w Nowej Dębie. W Dzikowie stacjonował niemiecki zbrodniarz wojenny - generał Walter von Reichenau - odpowiedzialny za działalność specjalnych jednostek SS Einsatzgruppen, które zajmowały się masowym mordowaniem Żydów na okupowanych przez III Rzeszę terytoriach.
OPÓR
Już w październiku tego samego roku zaczęły tworzyć się w rejonie Tarnobrzega oddziały partyzanckie pod dowództwem Władysława Jasińskiego, które wsławiły się wieloma udanymi akcjami. Jasiński wraz ze swoimi kolegami rozpoczął w początkach 1940 roku wydawanie periodyku "Biuletyn Radiowy". Wkrótce potem pismo przekształciło się w regularnie ukazujący się "Odwet" z redakcji której wyłonił się na przełomie 1941 i 1942 roku Oddział Partyzancki "Jędrusie". Dodatkowo mieszkańcy tych okolic tworzyli system pomocy: zbiórki lekarstw, ubrań, wzrost zatrudnienia na folwarkach należących do rodu Tarnowskich.
FILM Z DAWNYCH LAT
Według opisu filmu jest to budowa mostu wojennego pod Tarnobrzegiem w 1939 roku. Warto dodać, że przepraw przez Wisłę w tym rejonie było bardzo dużo. Na forach internetowych jest mnóstwo źródeł - choćby z sowieckiego rozpoznania lotniczego, które pokazują, aż pięć mostów na rzece w rejonie Baranowa Sandomierskiego i Tarnobrzega.
Mroczne lata okupacji niemieckiej zakończyły się 5 sierpnia 1944 roku, wraz z wkroczeniem do Tarnobrzega Armii Czerwonej.
SKĄD SĄ ZDJĘCIA
Teraz po wielu latach możemy zobaczyć, jak wtedy wyglądał Tarnobrzeg, jaka była ta okupacyjna rzeczywistość. Pewnie zapytacie skąd są te fotografie. - Zdjęcia wykonywali niemieccy żołnierze, były one wywoływane w lokalnym zakładzie fotograficznym Józefa Antończyka. Ten człowiek z narażeniem swojego życia, kiedy tylko widział, że fotografia jest cenna pod względem dokumentalnym, robił kopie, które po kilkudziesięciu latach trafiły w ręce historyków - mówi historyk, autor książki "Tarnobrzeg pod okupacją niemiecką 1939-1944" i dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega Tadeusz Zych.
Wszystkie zdjęcia pochodzą z Facebooka Dawny Tarnobrzeg, gdzie możecie znaleźć wiele innych ciekawych ujęć z historii miasta.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.