W kraju trwa dyskusja na temat nowego budżetu Unii Europejskiej. Rząd chce zawetować fundusz odbudowy, ze względu na jego powiązanie z mechanizmem praworządności. Na „weto” nie zgadza się Zarząd Związku Miast Polskich, do którego należy m.in. Rzeszów.
Radni, podczas wtorkowej sesji rady miasta (24 listopada), głosowali nad ewentualnym wyrażeniem poparcia dla oświadczenia wystosowanego przez Zygmunta Frankiewicza, prezesa Zarządu Miast Polskich.
- Polscy samorządowcy, wśród których są jeszcze wciąż osoby uczestniczące w wywalczonych przez wielki ruch Solidarności polskich przemianach, nie mogą zgodzić się z ich zaprzepaszczaniem. Ich rezultatem jest nasza wolność oraz oparcie Konstytucji na zasadach stanowiących podstawowe wartości demokratycznej Europy, w tym zwłaszcza subsydiarności, która konstytuuje nasze samorządy. Domagamy się, by ten dorobek był szanowany i rozwijany. Nie może on zostać zmarnowany dla doraźnych celów politycznych jednej partii.
- czytamy w piśmie, którego pełna treść dostępna jest TUTAJ.
Wielka polityka na sesji
Debatę przed głosowaniem nad ewentualnym przyjęciem lub odrzuceniem projektu uchwały rozpoczął Robert Kultys, radny z Prawa i Sprawiedliwości.
- Weto dotyczy tego jaką cenę trzeba zapłacić. [Unia Europejska – przyp. red.] chce pozbawić części suwerenności Państwa. To politycy z Brukseli będą decydować o władzy w Polsce. W tej chwili jednym z postulatów unii jest aborcja na życzenia. Drugie prawo, które się pojawia, jako domniemane prawo człowieka, jest zrównanie małżeństw homoseksualnych z małżeństwami normalnymi i deprecjacja roli rodziny.
- mówił radny Kultys.
Po wypowiedzi członka Prawa i Sprawiedliwości, Sławimir Gołąb z Rozwoju Rzeszowa apelował do radnych o nie angażowanie się w tzw. dużą politykę, ponieważ sala seyjna rady miasta nie jest odpowiednim miejscem na tego typu „wycieczki słowne”.
- Nie jesteśmy od tego, aby komentować dużą politykę. My tę uchwałę powinniśmy rozpatrywać tylko i wyłącznie w kontekście naszego samorządu. Prosiłbym, abyśmy nie debatowali o swoich poglądach. Nie wydaje mi się, że sala sesyjna była odpowiednim miejscem na to.
- stwierdził Sławomir Gołąb.
Temat jednak okazał się na tyle interesujący dla radnych Prawa i Sprawiedliwości, że nie zamierzali porzucić debaty o polityce prowadzonej przez władze Unii Europejskiej.
- Nie uciekniemy od stwierdzenia, że w Europie buduje się podwaliny pod nową tożsamość. Pojawiają się zakusy, żeby wypłatę środków unijnych powiązać z praworządnością. To nie jest dobra droga. Unia Europejska powinna działać inaczej.
- wyjaśniał Grzegorz Koryl z Prawa i Sprawiedliwości dodając:
- Lepszym pomysłem jest powiązanie wypłaty z mechanizmami, które sprawdzą czy na terenie danego kraju nie dochodzi do defraudacji.
Swoją opinią na temat wypłaty unijnych środków oraz wypowiedzi przedmówców postanowił podzielić się przewodniczący Rady Miasta Rzeszowa, Andrzej Dec:
- Wystąpienie Roberta Kultysa było kuriozalne. Takiej ilość kłamstw i przeinaczeń nie miałem okazji usłyszeć. Ta sprawa dotyczy tylko i wyłącznie praworządności. Włączenie do tej debaty tematu osób LGBT i aborcji jest wybiegiem, który rząd stosuje, aby ukryć intencję zawładnięcia wymiarem sprawiedliwości.
Andrzej Dec ocenił również sytuację polski na arenie europejskiej.
- W tej chwili jesteśmy na szarym końcu, jeżeli chodzi o rangę i pozycję Polski w Unii Europejskiej.
- puentował przewodniczący rady.
Do dalszej dyskusji było wielu chętnych. Wolę rozmów wyrazili wszyscy radni Prawa i Sprawiedliwości, jednak na wniosek Sławomira Gołąba przegłosowano zamknięcie dyskusji i przejście do głosowania nad projektem uchwały, dotyczącym poparcia stanowiska Związku Miast Polskich.
Głosowało 25 radnych. 16 z nich wyraziło chęć podpisania oświadczenia, sprzeciwiającego się działaniom polskiego rządu. Przeciwko głosowało 9 radnych – wszyscy z Prawa i Sprawiedliwości.
Radni wyrazili poparcie dla stanowiska ZMP.
Ile dostajemy z unii?
Jak powszechnie wiadomo polskie samorządy otrzymują ogromne środki finansowe z budżetu unijnego. Eksperci z Aesco Group przeanalizowali kwoty bezzwrotnych dotacji z funduszy UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które otrzymały samorządy.
Z podanych danych wynika, że w latach 2014-2020 samorządy wzięły udział w przeszło 20 tys. projektów dofinansowanych w ramach programów z funduszy europejskich, otrzymując łącznie kwotę 98 mld zł. 80 proc. tych projektów to inwestycje.
Za 98 mld zł polskie samorządy mogłyby wymienić wszystkie swoje autobusy na elektryczne - przyjmując, że autobus kosztuje 3 mln zł, a w Polsce jest 12 tys. autobusów miejskich. A za to, co zostałoby po takich zakupach, można by podwoić długość polskich autostrad. Czyli wybudować 1770 km dróg w cenie 35 mln zł za km – wyliczają eksperci.
Warto również nadmienić, że około 90 proc. inwestycji realizowanych w Rzeszowie jest dofinansowana z unijnych środków. Co więcej, w ostatnim czasie ratusz stara się zdobyć kilka dofinansowań z Krajowego Programu Odbudowy, który jest w pełni uzależniony od unijnego budżetu. Z tego programu władze miasta chciałyby dofinansowac m.in. budowe obwodnicy południowej, połączenia ul. Warszawskiej i Krakowskiej oraz realizację Wisłokostrady wraz z rozbudową ul. Maczka i przebudową mostu Załęskiego.
Gdy rząd zawetuje budżet UE, miasto może mieć ogromny problem z zapewnieniem finansowania powyższych inwestycji.
rafal.bolanowski@korso.pl